Қазақстанның экономикалық дамуы өңірлердің тұрақты өсуімен тікелей байланысты. Өңірлерді дамыту саясатының басты мақсаты – аймақтардың экономикалық, әлеуметтік және инфрақұрылымдық мүмкіндіктерін теңестіру арқылы бүкіл елдің әл-ауқатын арттыру. Қазіргі таңда өңірлер арасындағы даму айырмашылығын азайту және әр аймақтың өзіндік әлеуетін толық пайдалану үшін кешенді шаралар қолға алынуда.
Өңірлік экономиканы әртараптандыру негізгі басымдықтардың бірі болып отыр. Қазақстанның батыс өңірлері негізінен мұнай-газ секторына тәуелді болса, оңтүстік және шығыс аймақтар ауылшаруашылығына басымдық береді. Осы теңсіздікті жою үшін өңдеу өнеркәсібін дамыту, логистикалық тораптарды күшейту және шағын және орта бизнесті қолдау шаралары жүргізілуде. ҚР Премьер-Министрі Асқар Мамин осы жылы әр өңірде кемінде 5 ірі инвестициялық жоба іске қосылып, жаңа жұмыс орындары ашылады деп күтілуде. Ал 2025 жылға дейін еліміздегі қала тұрғындар үлесін 70%-ға дейін жеткізу қажеттігін атап өтті. Бұл мәселе 2019 жылы ҚР Премьер-Министрі Асқар Маминнің төрағалығымен өткен Үкімет отырысында талқыланған еді.
Инфрақұрылымдық даму да аймақтардың өсімін қамтамасыз ететін негізгі факторлардың бірі. Соңғы жылдары республикалық және жергілікті жолдарды жөндеу, заманауи көлік-логистика орталықтарын салу, инженерлік желілерді жаңарту жұмыстары қарқынды жүргізілуде. «Нұрлы жол» бағдарламасы аясында 2029 жылға дейін жалпы ұзындығы 11 мың шақырымды құрайтын автожолдар жөнделіп, жаңа магистральдар салу жоспарланған.
Қалалар мен ауылдардың дамуын теңестіру мақсатында ауылдық жерлерге ерекше көңіл бөлінуде. «Ауыл – Ел бесігі» бағдарламасы аясында 2027 жылға дейін 3 500 ауылдық елді мекеннің инфрақұрылымы жаңартылып, сумен жабдықтау, жол салу, интернетпен қамтамасыз ету жобалары жүзеге асырылады. Қазіргі таңда ауыл халқының 93%-ы таза ауызсумен қамтамасыз етілген, ал 2025 жылға қарай бұл көрсеткіш 100%-ға жетуі тиіс.
Өңірлерде шағын және орта бизнесті қолдау бағытында да айтарлықтай жұмыстар атқарылуда. Мысалы, «Бизнестің жол картасы – 2025» бағдарламасы аясында кәсіпкерлерге жеңілдетілген несие, инфрақұрылымдық қолдау және мемлекеттік гранттар беріледі. Соңғы үш жылда бұл бағдарлама аясында 1,5 трлн теңге көлемінде қаржыландыру бөлініп, 30 мыңнан астам кәсіпкерге қолдау көрсетілді.
Цифрландыру да өңірлерді дамытудың маңызды бағыттарының біріне айналды. «Smart City» жобасы аясында ірі қалалар мен облыс орталықтарында «ақылды» басқару жүйелері енгізіліп, коммуналдық қызметтер мен көлік қозғалысын реттеу тиімділігі артты. Сондай-ақ, ауылдық жерлерге интернет тарту жұмыстары жалғасып, 2027 жылға қарай халықтың 99%-ы кеңжолақты интернетке қол жеткізеді деп жоспарлануда.
Қазақстанның өңірлерін дамыту стратегиясы ел экономикасының тұрақты өсуін қамтамасыз етуге бағытталған. Инфрақұрылымды жетілдіру, шағын және орта бизнесті қолдау, ауылдық аймақтарды дамыту және цифрлық технологияларды енгізу арқылы өңірлер арасындағы теңсіздік азайып, халықтың өмір сүру сапасы жақсара түседі. Бұл шаралар елдің болашақтағы экономикалық дамуын қамтамасыз етіп, Қазақстанды әлемдік деңгейдегі бәсекеге қабілетті мемлекетке айналдыруға ықпал етпек.
Саяжан ҚАЙДАР
