2023 жылғы 3-4 қарашада Самарқанд қаласында (Өзбекстан Республикасы) «Өзгермелі әлемдегі Еуразия: ынтымақтастықтың күн тәртібі» тақырыбында жыл сайынғы XVI Верона Еуразиялық экономикалық форумы өтті, онда адам құқықтары, еуразиялық интеграция, экономика және қаржы, энергетика, жаңа технологиялар мен инновациялар саласындағы мемлекетаралық өзара іс-қимыл мәселелері талқыланды.
Форумның күн тәртібіне жаңа халықаралық контекстегі сауда-инвестициялық және технологиялық ынтымақтастықтың жаңа тетіктері; қазіргі жағдайда шикізат және энергетикалық нарықтарды дамыту перспективалары; өзгермелі жаһандық шындықты ескере отырып, логистика мен көлік маршруттарын қайта құру; өзгермелі жаһандық контексте қаржылық және банктік нарықтар; жаңа технологиялық революция: Еуразия үшін сын-қатерлер мен мүмкіндіктер; Үлкен Еуразия кеңістігіндегі өнеркәсіптік және технологиялық ынтымақтастықтың болашағы; аграрлық секторды және дүниежүзілік азық-түлік қауіпсіздігін дамытуды қамтамасыз ету, экологиялық ауыл шаруашылығының мүмкіндіктері; «Гуманизм немесе деградация? Болашақ әлемнің құндылық негіздері» сияқты өзекті тақырыптар да енгізілді.
Ашылу салтанатында Өзбекстан Республикасы Премьер-министрінің орынбасары - Жамшид Ходжаев, Ресей Федерациясы Премьер-министрінің орынбасары - Алексей Оверчук, Халықаралық ынтымақтастық қорының президенті, Еуропалық Комиссияның бұрынғы төрағасы, Италияның бұрынғы премьер-министрі - Романо Проди, «Еуразияны тану» қауымдастығының президенті - Антонио Фаллико.
Жамшид Ходжаев пен Алексей Оверчук тиісінше Өзбекстан Президенті Шавкат Мирзиёев пен Ресей Президенті Владимир Путиннің құттықтауларын оқып берді.
Романо Проди өз сөзінде әлемде болып жатқан саяси және экономикалық процестерге сипаттама берді. Ол былай деп атап өтті: «Біз ЕО-ның рөлі олардың айырмашылықтарын ескере отырып, мемлекеттерді байланыстыра алатынымыз екенін түсінуіміз керек. Біз бейбіт қатар өмір сүру үшін жұмыс істеуіміз керек, бірақ, өкінішке орай, мен сыртқы саясат саласында мұндай ерік-жігерді көрсетуге деген ұмтылысты әлі көре алмаймын. Бұл адамдар арасындағы байланысты жоймауы керек, керісінше біріктіруші әлеует болуы қажет. Жалпы ақиқатты, жалпы ережелерді қалыптастыру үшін арамыздағы айырмашылықтарды ұтымды пайдалануымыз керек».
Антонио Фаллико форумның батыс пен шығысқа, солтүстік пен оңтүстікке өтетін жол қиылысында ежелгі Жібек Жолының орталығында өтіп жатқандығы туралы терең символдық мәні зор екенін айтты. Атлант мұхитынан Тынық мұхитына дейін созылатын «Үлкен Еуразия» адамзаттың көптеген экономикалық, әлеуметтік, гуманитарлық және мәдени қажеттіліктерін шешуге арналған аумақ болып табылады.
Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Адам құқықтары жөніндегі комиссияның төрағасы, Қазақстан Республикасы атынан Еуропа Кеңесінің Венециялық комиссиясының мүшесі, "Астана" халықаралық қаржы орталығының (АХҚО) академиялық кеңесінің мүшесі Игорь Рогов форумға қатысушыларды Қазақстандағы құқық қорғау қызметі туралы хабардар етіп, Қазақстан Республикасы адам құқықтары мен бостандықтарын қорғауды бейбітшілікті, әділдікті және әл-ауқатты қамтамасыз етудің маңызды шарты деп танитынын атап өтті. Адамның құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз етпестен демократиялық және құқықтық мемлекет, әлеуметтік-экономикалық прогресс құру мүмкін емес. Ол сондай-ақ бизнесті қорғау мемлекеттік саясаттың басымдықтарының бірі екенін атап өтті. Республикада кәсіпкерлерді қылмыстық процестің орбитасына заңсыз тартуды болдырмау бойынша шаралар қабылданды, өйткені дәл осы салада бизнес мемлекет тарапынан барынша қысым көріп отыр. Сонымен қатар, ол жалпы бизнесті және инвесторларды қорғаудың тиімді тетіктерінің бірі, атап айтқанда, «Астана» халықаралық қаржы орталығының (АХҚО) және оның жанында құрылған Сот пен Халықаралық төрелік орталықтың (ХТО) қызметі екенін хабарлады.
Экономикалық салада жасанды интеллектті пайдалануды құқықтық реттеу мәселелерін көтерген форумның спикерлерінің сөздеріне түсініктеме бере отырып, Игорь Рогов Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасы бойынша жасанды интеллектті қолдану саласында адам құқықтарын қорғауды қамтамасыз етуге арналған нормативтік-құқықтық база әзірленіп жатқанын хабарлады.
Форум модераторлары мен спикерлерінің қатарында халықаралық, Мемлекеттік және қоғамдық ұйымдардың көрнекті өкілдері болды: Ресей Федерациясы Президенті жанындағы азаматтық қоғамды дамыту және адам құқықтары жөніндегі кеңестің төрағасы, Ресей Федерациясы Президентінің кеңесшісі - Валерий Фадеев; Ресей Федерациясы Федералды Жиналысының Мемлекеттік Думасының депутаты - Вячеслав Фетисов; Вашингтондағы ұлттық мүдделер орталығының құрметті президенті - Дмитрий Саймс; Бас хатшы, International Technology Transfer Network (ITTN) - Джон Чжан; Еуразиялық экономикалық комиссияның интеграция және макроэкономика жөніндегі алқа мүшесі (министр) - Сергей Глазьев және АҚШ, Германия, Италия, Өзбекстан, Түркия, Францияның мемлекеттік және бизнес-құрылымдарының басқа да өкілдері.
Форумды «Еуразияны тану» қауымдастығы, Росконгресс қоры және Өзбекстан Республикасының инвестициялар, өнеркәсіп және сауда министрлігі ұйымдастырды.
Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Адам құқықтары жөніндегі комиссияның хатшылығы
