Зейнетақы жинағы туралы алыпқашпа әңгіме есіп тұр. Тіпті халық арасында үміттен күдік басым. Табанақы, маңдай термен жинаған ақшадан аз-маз ақша артылып жатса, «жыртығын» жамағысы келетін ағайын көп. Бірақ ол оңай болмайтын түрі бар. Халық айтса, қалып айтпайтыны шындыққа айналатын сияқты.
Өткен аптада, яғни, 3 желтоқсан күні Қазақстанда 2022 жылы зейнетақы жинағын мерзімінен бұрын алу үшін жеткіліктілік шегі күрт өсетіні белгілі болды.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі мен БЖЗҚ-ның мәліметіне сенсек: Әдістемеге сәйкес ең төменгі жеткілікті шек мөлшері әрбір жасқа жеке есептеледі және болашақта зейнетақы төлемі мен зейнетақы жарнасының өсетіні (индекстелуі) ескеріледі. Бұл ретте «Республикалық бюджет туралы» Заңға сәйкес, жыл сайын индекстелетін ең төменгі жалақы, ең төменгі зейнетақы, ең төменгі күнкөріс деңгейі сияқты әлеуметтік көрсеткіштер қолданылады. Осыған байланысты ең төменгі жеткілікті шек мөлшері аталған көрсеткіштердің жыл сайын өсуін ескере отырып есептелмек.
Алайда бұл айтқанға көптеген қазақстандықтың көңілі толмай, наразылықтарын білдіруде. Тіпті онлайн-петиция іске қосылды. Құжат авторлары 3 желтоқсанда жариялаған жеткіліктіліктің жаңа шегі көптеген қазақстандықтар үшін қолжетімді емес деп отыр. «Егер қазір 20 жастағы салымшы үшін жеткілікті шек 1,7 миллион теңге болса, келесі жылдан бастап 3,1 миллион теңгеге дейін өседі. Өсім 1,8 есе болды. Бұған дейін тұрғын үй сатып алу немесе емделу үшін жинақталған ақшаны алу мүмкіндігі болған. Біз, петицияға қол қойған Қазақстан азаматтары, БЖЗҚ-дан жеткіліктілік шегін ақылға қонымды сомаға дейін төмендетуді талап етеміз», – деп отыр.
«Фейсбук» парақшасында белгілі экономист, президенттің бұрынғы кеңесшісі Олжас Құдайбергенов келер жылдан бастап зейнетақы жинағын мерзімінен бұрын алу үшін ең төменгі жеткіліктілік шегінің артуына қатысты өз пікірін былай білдірді: Ол кісінің ойынша, жеткіліктілік шегін көтеру формуласында көптеген логикалық қате бар. Есептеу кезінде БЖЗҚ мамандары ең төменгі жалақының (ЕТЖ) жыл сайынғы өзгеруін және жыл сайынғы өсу процентін ескерген. Бірақ мұндай шешім екі түрлі есептеуге алып келеді екен. Маман пікіріне құлақ түрелік.
«Ең төменгі жалақы ЕТЖ-дан немесе ең төменгі зейнетақыдан барынша көп мәнді таңдау үшін пайдаланылады. Мен қателесуім мүмкін. Бірақ іс жүзінде зейнеткерлер алатын сома әлі де ең төменгі зейнетақы негізінде есептеледі. Егер олай болса, онда формулада шекті шамадан тыс көтеретін ең төменгі жалақыны қолданудың қажеті қанша?».
