АҚШ Мемлекеттік департаментінің Адам саудасына мониторинг жүргізу және оған қарсы іс-қимыл кеңсесі қаржыландырылатын және Қазақстандағы Winrock International ұйымымен жүзеге асырылатын «Қазақстанның бала саудасына қарсы іс-қимылы» жобасы 2023 жылғы сәуірінен бастап Қазақстанның Түркістан, Қызылорда, Жетісу, Жамбыл және Алматы облыстарында, сондай-ақ Шымкент және Алматы қалаларында бастау алды.
Жобаның мақсаты саудадан зардап шеккен балаларға, сондай-ақ еңбек мигранттарының осал отбасыларынан шыққан балаларға жекелеген және жеке кешенді көмек көрсету жүйесін жетілдіру; көмек көрсетуге мамандарды оқыту; балалардың осы санаттарына қажетті көмек көрсетуге қабілетті ұйымдар мен мамандар желісін кеңейту болып табылады.
Осыған орай, 2023 жылғы 6-7 қараша аралығында Қонаев қаласында балалардың мүдделері мен олардың психологиялық жарақаттарын ескеретін тәсілдерді пайдалана отырып, саудадан зардап шеккен балаларды анықтау, олардың істерін жүргізу және оларға көмек көрсету бойынша қызмет көрсетушілер үшін екі күндік бірлескен топтық тренинг өткізілді. Тренингке Алматы облысы бойынша Жастар ресурстық орталықтарының психологтары, білім, жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармаларының мамандары қатысты.
Бұл тренингтік бағдарлама АҚШ Мемлекеттік департаментінің қаржылай қолдауымен әзірленген. Бұл тренингтік бағдарламаның мазмұны авторлардың жауапкершілігінде, алайда АҚШ Мемлекеттік департаментінің көзқарасын білдірмейді. Авторлық құқық©2023 Winrock International барлық құқықтар қорғалған.
«Winrock International» әлемдегі ең күрделі әлеуметтік, ауылшаруашылық және экологиялық мәселелерді шешуді ұсынатын АҚШ-тың халықаралық даму саласындағы танымал көшбасшысы болып табылады. Құрметіне орай аталған, Уинтроп Рокфеллерден (Winthrop Rockefeller) шабыт алған ұйымның «Winrock» миссиясы аз қамтылған халықты құқықтары мен мүмкіндіктерін кеңейтуден, экономикалық мүмкіндіктерді арттырудан және табиғи ресурстарды сақтаудан тұрады.
90-жылдардың басынан бастап «Winrock» Қазақстанда адам саудасына қарсы күрес және Орталық Азия республикалары арасындағы қауіпсіз көші-қонға жәрдемдесу саласында дәйекті түрде жұмыс істейді.
Қырғызстан, Тәжікстан және Өзбекстаннан келген мигранттардың транзиті, Орталық Азияның ең ірі елі ретінде - COVID-19 пандемиясынан және Ресейдің Украинаға басып кіруінен туындаған экономикалық өзгерістерден туындаған ішкі жәнехалықаралық көші-қонның өсу үдерісіне тап болды. Мысалы, Өзбекстаннан мыңдаған заңсыз мигранттар маусымдық жұмыс үшін бейресми шекара өткелдері арқылы Қазақстанды күн сайын кесіп өтеді. Ересек адамдармен қатар олармен ілесіп жүретін балалар заңсыз иммиграциялық мәртебесіне байланысты адам саудасына ерекше осал. Осы мәселелерді шешу үшін АҚШ Мемлекеттік департаментінің Адам саудасына мониторинг және оған қарсы күрес басқармасы қаржыландыратын «Қазақстанның балалар саудасына қарсы іс-қимылдары»(Kazakhstan Actions Against trafficking in Children (KATCH)) үш жылдық жобасы балалардың мүдделерін және олардың психологиялық жарақаттарын ескеретін тәсілдерді қолдана отырып, сондай-ақ Оңтүстік Қазақстандағы балаларды қорғау жүйесінің тиімділігін арттыру және ведомствоаралық үйлестіруді жақсарту үшін балалар саудасының құрбандарына және еңбек мигранттарымен бірге жүретін балаларға көмек көрсету үшін жеке және ұйымдастырушылық әлеуетті нығайту жолымен жүйелі өзгерістерді көздейді.
КATCH жобасының аясында бұл оқыту бағдарламасы қатысушыларға балалар саудасының жалпы сипаттамалары, ден қою шаралары және қызмет көрсету туралы білім береді. Бағдарлама үш жалпы модульден және бір кәсіби бағдарланған модульден тұрады.
Алматы облысында 2023 жылғы 6-7 қараша аралығында Қазақстандағы балалар саудасына қарсы іс-қимыл Жобасының аясында адам саудасының құрбаны болған балаларды анықтау, қайта бағыттау және оларға көмек көрсету бойынша қызмет көрсетушілерге арналған тренинг өткізілді.
Жоба ұйымдастырушысы Бал️сүгірәлиева Балнұр ханым қатысушыларға «Балалар саудасына қарсы күрестегі Қазақстанның іс-қимылдары» жобасы туралы айтып, ЕО-ның одан әрі ынтымақтастығына шақырып, «адам саудасы» ұғымының анықтамасымен таныстырды. Сондай-ақ,қатысушыларға халықаралық құқыққа сәйкес келудің неліктен маңызды екені түсіндірілді. Қазіргі уақытта Қазақстанда «ҚР Адам саудасына қарсы іс-қимыл туралы» заң жобасы бойынша жұмыстар жүргізілуде. Келешекте төмендегідей өзгерістер күтілуде:
Естеріңізге сала кетейік, 2022 жылғы 18 қыркүйектен бастап 2025 жылғы 17 маусымға дейін «Родник» ҚҚ Winrock International іске асыратын АҚШ Мемлекеттік департаментінің қолдауымен «Қазақстанның балалар саудасына қарсы іс-қимылы»жобасы іске асырылуда.
Жобаның мақсаты балалардың мүдделері мен олардың психологиялық жарақаттарын ескеретін тәсілдерді пайдалана отырып, саудадан зардап шеккен балалар мен еңбек мигранттарымен бірге жүретін балаларға про-белсенді сәйкестендіру, қайта бағыттау және көмек көрсету мақсатында Алматы, Жетісу, Жамбыл облыстары мен Алматы қаласының мемлекеттік органдары мен ұйымдарының әлеуетін арттыру болып табылады.
