Құдайға шүкір, әкемнің атына көше алдық. Көше ала қояйын деген жоқпын-ау, Молдан аға келіп қоймады емес пе? Біреу қоймай қылқылдай берген соң, өзің де намысшыл болып кетеді екенсің.
– Әй, әкеңнің атына көше алмайсың ба? – деді бір күні сол кісі.
– Көше алғаны қалай?
– Бір көшеге әкеңнің атын қойдыр.
– Оны қайтеміз?
– Жұрттың бәрі ата-бабасының атын түгендеп көшеге қойдырып жатқан жоқ па? Сен де сөйт. Жалпақ елге белгілі боласың. Пәленшенің баласы азамат екен деген атың шығады.
– Әкем марқұмның ондай еңбегі жоқ еді. Ұят болмай ма?
– Ұят болғаны несі-әй?! Сені өзі жалындап жанып тұрған намысқой жігіт пе десем, жігерсіз неме екенсің ғой! Елге еңбек сіңірген адам сенің әкеңдей-ақ болсын. Қалдыбай ағам соғысқа барды. Он бір жыл колхоздың кассирі болған жоқ па? Миллиондаған сом ақшасы бар кассаны ұстап тұру сол заманда оңай болды дейсің бе? Басқа қызметін былай қойғанда, ақырында колхоздың қоймасын күзетіп жүріп өмірден өткен жоқ па? Одан артық қандай қызмет керек?!
– Енді ауылда көше де қалмады ғой, – деп сылтау айттым.
– Көше қалмаса табамыз. Өзімнің жобалап жүрген көшем бар. Оны ешкімге айтпаймын. Тек сен әрекет қыл.
– Сонда не әрекет қыламын?
– Түк қиындығы жоқ. Бір малыңды сой. Ауылдың осы айтқанды қылады-ау деген ардагер ақсақалдарын шақыр. Әкеме бір құран оқытайын деп едім де. Арғы жағын сол басқосуда өзім айтамын.
– Шалдарды жинап, тамақ беріп, әкемнің атына көше бергізіңдер деген ұят емес пе? Барлығы да біледі ғой ешкімнен артық емес екенін.
– Әй, сен өз әкеңнің жолына аз дүние шашудан қашып отырған жоқсың ба? Бір жағынан сол қарттардың білгені жақсы. Бір-бір шапан жауып, иығын жылтыратасың. Ертең өздері-ақ газетке жазып, жиналыста мәселе көтеріп, ақыры бір көшені алып береді.
Осылай күнде миымды жеп қоймаған соң, ақыры көндім. Көніп тұрып, сұрадым.
– Молдан аға, осыдан сіз не ұтасыз?
– Ой, боқмұрын! Мұрныңа саясаттың исі бармайды. Менікі «у ішсең руыңмен» дегендей, рудың намысы емес пе? Біздің атадан тағы бір кісінің көшеге аты қойылды деп мақтанып жүрмейміз бе?
Сонымен айтылғандардың бәрі істелді. Шалдарың да мәрт екен, мәселені көтеріп берді. Қарсылар да аз болған жоқ. Бір сөзбен айтқанда, жақтаушы да, даттаушы да табылды. Намыс деген бір қозғалса жаман екен, жүгірудей жүгірдік те, шабылудай шабылдық та. Ақыры біз дегенімізге жеттік. Ауылдағы бір көшенің соңғы жағында шағын бұрылыс бар еді. Соны бөліп алып, әкемнің атымен «Қалдыбай Малдыбайұлы көшесі» деп шешім шығарттық.
Көшеде бар болғаны алты-ақ үй. Мейлі ғой. Аз болса, аз болсын. Әйтеуір әкемнің атында көше бар. Көрген жерде жұрт құттықтайды. Ағайындар да мәз. Қозғаушы болдым деп Молдан ағам да мақтана кеуде кереді. Әуелгіде қысылғанмен, етім үйренді ме, мен де ризамын.
Қайыпназар ШОТБАСОВ,
Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі
