«Тойдың болғанынан боладысы қызық» деген рас екен, шынында, референдумның өткенінен өтедісі қызық болды. Себебі Конституцияның референдумға шығарылатын жобасы туралы азаматтық қоғамның арасында көп әңгіме, жеткілікті талас-тартыс болды. Әсіресе Конституцияның 44-бабына – Президенттің құзыретіне қатысты.
«Кешенді өзгерістерді кемел тұлғалар жасайды» деген мақала жазып, президенттік-парламенттік басқару жүйесіне өткеніміз жақсы-ақ болар еді деп, алдын ала өзіміз де ойымызды айттық.
Әрине, президенттік-парламенттік басқару жүйесін де, тіпті бірыңғай парламенттік басқару жүйесін де Президентіміз Қасым-Жомарт Тоқаев әбден жақсы біледі. Мұндай басқару жүйесіндегі мемлекеттерге әлденеше қайта барып, қарыштап дамып отырғанын көзімен көріп жүр. Бірақ Қасым-Жомарт Тоқаевтың мұндай басқару жүйесіне көшіруге асықпауының өзіндік себептері де бар деп ойлаймын.
Өйткені Қасым-Жомарт Кемелұлы Қазақстанның билігіне жолдан қосылған көп шенеуніктің бірі емес, Елбасымен бірге жүріп, осы мемлекетті құрушылардың алдыңғы легінде жүрген, өзіндік ойы өрілген тұлға. Сондықтан да ол кісі отыз жыл бойы болған келеңсіздіктер мен әділетсіздіктердің бәрін біледі және оны мүмкіндіктің барынша қалпына келтіруді жоспарлап отыр.
Сол үшін, өзі айтқандай, күшті президенттік құзырет керек. Парламент күшейіп, президенттік құзырет әлсіреген жағдайда бұрынғы билік тұсындағы «ұрылардың» жайлы орынға шығып кету қаупі зор.
Міне, Конституция толығымен назарбаевсыздандырылды. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың референдум қорытындысы бойынша Қазақстан халқына жасаған үндеуінде «Қолдан жасалған монополияларды түбегейлі жойып, сыбайлас жемқорлыққа тосқауыл қою маңызды. Біз кәсіпкерлердің бастамаларына қолдау көрсетіп, жекеменшікті сақтап, бәсекелестікті күшейтуіміз керек», – деді.
Енді, кезінде Құлыбаевтардың құлқыны үшін жасалып, бір дауыспен қабылданған заңдар мен нормативтік құжаттар да «құлыбаевсыздандырылды»...
Тоналған байлық, шетел асқан қаржы мемлекетке қайтарылуы керек. Соның бәрін өз деңгейінде жүргізу үшін, бір жағынан, күшті Президенттің айтқанын екі етпейтін осындай елпек Парламент керек.
Байқап отырмын, мұндай ойға мен ғана емес, атақты оппозиционер Ермұрат Бапи ағамыз да келген көрінеді, жақында берген бір сұхбатында «Тоқаев мырза Қазақстанның болашақ жасампаз дамуынан бұрын, өзінің президенттік билігін, өл-тіріл, сақтаудың сасық айласын армандап жүрмеген болар деген үлбіреген үмітке әлі де алдана тұрғым келеді...» – депті. Сөйтіп, Ер-аға өзінің референдумға дауыс беруге баратынын айтыпты.
Өз басым белгіленген сайлау учаскесіне қуана-қуана барып, қолдап дауысымды бердім.
Мен Ермұрат ағамды алданды деп ойламаймын. Өз ұстанымынан отыз жыл бойы айнымаған күрескер тұлғаның көзі бірдеңеге жетті деп түсіндім.
Алла қаласа, Президенттік-Парламенттік басқару жүйесіне де жетеміз! Мен осылай түсіндім. Қате десеңіздер, өз сөзім өзімдікі!
