Елімізде отандық кәсіпкерлікті қолдауға бар жағдай жасалған. Оның жарқын көрінісі әр аймақтан байқалады. Елде шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту және оны экономиканың негізгі драйверіне айналдыру аса маңызды мәселелердің бірі екені сөзсіз. Шағын ғана кәсібінен нәсіп тауып, отбасының берекесін кіргізіп, бала-шағасының несібесін молайтқан кәсіпкерлер мемлекеттің де болашағын бекемдей түседі. Жыл санап мемлекеттік бағдарламалар мен бюджет қоржынынан арнайы бөлінетін гранттардың көмегімен өзінің шағын кәсібін ашып, табысы артып, шаруасы дөңгелеген шағын және орта кәсіп иелерінің қатары көбейіп келеді.
«Ақорда» резиденциясында Қасым-Жомарт Тоқаев отандық бизнес өкілдерімен кездесуінде Қазақстан халқына Жолдауында елімізді дамытуға арналған тың тәсілдер ұсынғанына назар аударғанын естен шығармауымыз керек.
«Біз экономиканың өсімін кемінде 6-7 пайызға жеткізуіміз керек. Ол үшін бизнестің жеке бастамаларына барынша қолдау көрсету қажет. Осы бағытта біраз шаруа атқарылды. Дегенмен кәсіпкерліктің даму қарқыны әлі де болса бәсең, өз әлеуетіне сай емес деуге болады. Бір сөзбен айтқанда, бізге шын мәнінде сапалы серпіліс қажет. Ең алдымен, мемлекет пен бизнестің қарым-қатынасы мүлде жаңа үлгіге көшуге тиіс», – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Мемлекет басшысы мемлекет пен бизнесті жаңа «қоғамдық шарт» жасауға шақырды. «Бұл шарттың мәнін былай сипаттауға болады: Мемлекет бизнестің дамуы үшін барынша қолайлы жағдай жасайды және жеке меншіктің толық қорғалуын қамтамасыз етеді. Өз кезегінде кәсіпкерлер өздеріне жүктелген міндетті, атап айтқанда, салық төлеу, экономикаға инвестиция құю, жұмыс орындарын ашу, қызметкерлеріне қолайлы еңбек орта қалыптастыру секілді міндеттерді адал орындайды», – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Президенттің айтуынша, мемлекет пен бизнес арасындағы қатынас өзара сенімге негізделуі қажет. «Мемлекеттік аппарат әрбір бизнесменге заң бұзушы ретінде қарамауы керек. Мұндай ұстаным, түптеп келгенде, басқарудың репрессивті сипатына алып келеді. Мемлекет кәсіпкерлерге көмектесуге міндетті. Мұны ерекше атап өткім келеді: кәсіпкерлерге көмектесу керек. Ал кәсіпкерлер шағымданушы немесе қолдауға мұқтаж рөлінде көрінбей, мемлекеттік аппараттың теңқұқылы серіктесіне айналуға тиіс», – деді Қасым-Жомарт Тоқаев.
Еліміз бен ел өңірлерінде кәсіпкерлікті кешенді қолдаудың маңызды құралы – «Бизнестің жол картасы – 2020» бағдарламасы. Осы бағдарлама аясында кәсіпкерлер несие бойынша сыйақы мөлшерлемесін субсидиялау, несиені ішінара кепілдендіру, оқыту, бизнес жүргізуді, шетелде тағылымдамадан өтуді сервистік қолдау түрінде қолдауға ие болады.
Жалпы алғанда, бағдарлама Қазақстан Президентінің «Қазақстан – 2030» стратегиясы және «Қазақстан жолы – 2050: бір мақсат, бір мүдде, бір болашақ» атты халыққа Жолдауларын жүзеге асыруға, сонымен қатар, елдегі бизнес ахуалды жақсартуға арналған, бұрын қабылданған бірнеше салалық бағдарламаларды біріктіруге бағытталған. Бағдарлама мақсаты – өңірлік кәсіпкерліктің теңгерімді өсімін, тұрақтылығын қамтамасыз ету және жаңа тұрақты жұмыс орындары мен қазіргі жұмыс орындарын сақтау, қолдау. Бағдарламаның негізгі міндеттеріне моноқалалар, шағын қалалар мен ауылдық елді мекендердегі кәсіпкерлікті қаржыландыруға қолжетімділікті арттыру, өнеркәсіптік өндірісте және экономиканың басым секторларында қызметтерді жүзеге асыратын кәсіпкерлерді салалық қолдау жатады. Осы бағыт шеңберінде өнеркәсіптік өндірістен шығатын өнім көлемін арттыру, бәсекеге қабілетті жаңа өндіріс құру, шағын және орта кәсіпкерлікте халықтың жұмысқа орналасуын арттыру қарастырылған. Сонымен бірге, моноқалалар мен шағын қалаларда, ауылдық жерлерде кәсіпкерлердің бизнес-бастамаларын ұлғайту да – басты міндеттердің бірі. Сол мақсатта мемлекеттік гранттар беріледі. Одан бөлек, өнеркәсіптік өндіріс шығаратын өнім көлемін арттыру көзделуде. Осы міндеттерді орындау үшін несиелер, банк қаржылық лизингтері келісімшарттары, лизингтік компания, несиені ішінара кепілдендіру бойынша сыйақы мөлшерлемесін субсидиялау жүзеге асырылады. Сондай-ақ, жаңа бәсекеге қабілетті өндірістер құру көзделуде, бұл кәсіпкерлер мен индустриалды аймақ жобаларының жетпейтін инфрақұрылымын толықтыру үшін керек.
Шағын және орта кәсіпкерлікте халықты жұмыспен қамту көлемін арттыру үшін несие бойынша сыйақы мөлшерлемесін субсидиялау жүзеге асырылады. Шетелдік валютаның ауытқуына байланысты валюталық тәуекелдердің несиелік түріне ауысуына жол бермеу мақсатында аталған субсидиялау жұмыстары жүргізіледі. Одан бөлек кәсіпкерлікті ақпараттық-талдаумен қамтамасыз ету, мемлекеттік қолдау шараларын түсіндіру, Еуразия Экономикалық Одағына мүше мемлекеттердің кәсіпкерлік қызмет жүргізу шарттарын түсіндіру де өте маңызды қызметтердің бірі.
