Тәуелсіздіктің 30 жылдығына орай Мұратхан Шоқан басқаратын «Тұлға-достық» қоғамдық қоры «Үздік 30 ауыл» республикалық жобасын жүзеге асырған болатын. Іріктелген ауылдар таныстырылған жеке кітап құрастырылып, Нұр-Сұлтан қаласында тұсаукесері өтті. Еліміз бойынша үздік отыздыққа енген елді мекендер қатарынан Павлодар облысы Ақсу қаласының Евгеньевка ауылы мен Шарбақты ауданының Орловка ауылы да бар.
Евгеньевка ауылының тарихы
1912 жылы құрылған, Евгений Разумов деген кісінің атымен аталған. 1968 жылы Гагарин атындағы совхоз құрылған. Ауылдың аумағында Ертіс-Қарағанды (Қ.И.Сәтпаев атындағы) каналының суын пайдаланатын суармалы егіншілік, көкөністер-сүт бағытындағы Ю.Гагарин атындағы жаңа совхоз құрылысы біртіндеп жүргізіле басталды. Суару алаңы дайын болған кезде ауылдың болашақ тұрғындары үшін үйлер тұрғызылды, алғашқы қоныс аударушылар жаңа тұрғылықты жерге келе бастады. Орта мектептің болмауы адамдардың жаппай келуіне кедергі болды. Одан кейін көп кешікпей мектеп те салынды.
Сол 1970-1980 жылдардағы мектеп бірнеше рет ауданда социалистік жарыстардың жеңімпазы атанды. Үлгілі мектеп деп аталды, волейбол, баскетбол, футбол, жеңіл атлетика, көркем өнерпаздар, хоккейден жүлделі орындарға ие болды. Мұнда ауданда Евгеньевка балалар хоккейінің кіші отаны болып саналды (хоккейшілердің үш тобы, кіші, орта және үлкен топтар барлық жарыстарда ойнаған болуы керек). Олар бірнеше рет аудан мен облыстағы шыңдарды бағындырды, бірнеше рет Павлодар облыстық теледидарының қонақтары болды.
1976 жылы мектеп оқу өндірістік бригадаларының облыстық слетінің қатысушысы болды, ал оның оқу бригадасының мүшесі өзінің мұғалімі Журавлев Виктор Павловичпен бірге республикалық слет қатысушылары болды. Ал мектеп жеке Т-40 тракторымен марапатталды және мектептегі оқушылардың өндірістік бригадасын одан әрі дамыту бойынша көптеген жұмыстарды бастады, жазда жұмыс істейтін еңбек және демалыс лагері (ЛТО) ашылып, онда 14 жастан асқан балалар совхоз егістігінде жұмыс істеп, өздері үшін ақша тапты. Ал совхоз басшылары Ю.Гагарин атындағы мектеп асханасына жоғары сынып оқушыларының тамақ құнын төмендету үшін азық-түлік берілді, ал бастауыш сынып оқушылары тегін тамақтанды.
Мақсаты – үздік ауылды үлгі ету
Жинақ авторы, ақын, «Тұлға-достық» қоғамдық қорының директоры Мұратхан Шоқанның сөзінше, ең үздік 30 ауылды анықтау мақсатында еліміздің бүкіл облысын аралап, дамыған ауылдарда өз көзімен көріп қайтқан.
– Ауыл – қазақтың қасиетті мекені, алтын бесігі. Ауылдың орны қашанда бөлек. Қазақстан Тәуелсіздігінің отыз жылдығына орай осы альбомды шығаруды жөн көрдім. Бұл кітапта еліміздің әр облысында ең үздік саналатын ауылдардың тыныс-тіршілігі сипатталған. Басты мақсат – осы альбом арқылы сол үздік ауылдарды өзге ауылдарға үлгі ету, сонымен қатар ауылын көркейтуге өлшеусіз үлес қосып жүрген іскер азаматтарды дәріптеу. Әрі осы жоба арқылы кәсіпкер азаматтардың, жастардың назарын туған ауылына бұру, – дейді Мұратхан Шоқан.
Ауыл несімен ерекшеленді?
Евгеньевка ежелден бері көп ұлттың өкілдері шоғырланып, олар бір шаңырақ астында тату-тәтті өмір кешіп жатқан тарихы терең елді мекен. Қарттарының сөзі баталы, жастарының ісі сапалы, тұрғындары татулық пен тұрақтылықты берік ұстаған, өзгеге паш етер өнегесі мол, өркенді ауыл. Міне ауылдың көркеюіне, елдің өркендеуіне осы қасиеттер де жеткілікті. Сонымен қоса ауылда егін шаруашылығымен айналысатын 14 ірі аграрлық кәсіпорын бар. Соның нәтижесінде Евгеньевка ауылы облыстың көкөніс белдеуіне айналды. Яғни осы елді мекен өнімі бүгінде «Гагариннің картобы» деген атаумен облыстың брендіне айналған.
Ауыл әкімі Аршат Халықовтың сөзінше, елді мекенде 2000-нан астам тұрғын бар. Мұнда 1 орта мектеп, 1 балабақша, 1 дәрігерлік амбулатория, 2 кітапхана, 1 мәдени-сауық орталығы, 6 дүкен, 1 жанармай құю бекеті, 14 шаруа қожалығы бар. Өткен жылы ауылдық кітапхана ішінен «Коворкинг орталығы» ашылды. Мұнда шалғайдан келген құрметті меймандармен және ауылдың үлкендерімен кездесулер, әртүрлі мерекелік шаралар өтіп тұрады. Бір сөзбен айтқанда аулыдың мәдени-рухани және демалыс орнына айналып үлгерген.
– Ауылдағы еңбекке жарамды адамдардың 60 пайыздан астамы елді мекендегі шаруа қожалықтары мен серіктестіктерде жұмыс істейді. Сонымен қатар Ақсудағы зауыттарда еңбек ететіндер де бар. Тұрғындардың 10 пайызы әртүрлі саладағы жеке кәсіппен шұғылданып, өзін өзі жұмыспен қамтып отыр, – дейді Аршат Саржанұлы.
Тазалықты ту еткен елді мекен
Бұл ауылдың өзге ауылдардан тағы бір артықшылығы – тазалығы мен реттілігінде. Яғни көшесінен құлап жатқан қоршау, шашылып жатқан қоқыс байқамайсыз. Сонымен қатар, әлеуметтік маңызы бар нысандардың ауласы да тап-тұйнақтай, есік алдына кеспетастар төселіп, қоршаулары сырланған. Мектеп, мәдениет үйі, емхана және спорттық алаң сынды мекемелердің ауласындағы көрініске көз тояды.
– Мектепте 400-ге жуық бала білім алса, 50-ден астам мұғалім жұмыс істейді. Оқушының сапалы білім алып, өнер-ғылыммен шұғылдануына барлық жағдай бар. Талапты балалардың ізденістерін шыңдайтын 3 зертхана жұмыс істейді. Сонымен қатар компьютермен, интерактивті тақтамен және проекторлармен қажетті деңгейде жабдықталған. Одан бөлек, 23 мың қоры бар кітапхана жұмыс істейді. Мектепте тоғызқұмалақ, асық ату, ән-би, домбыра, шахмат, волейбол, «Жас сарбаз» үйірмелері жас жеткіншектердің өнерін шыңдауда, – дейді ауыл әкімі Аршат Саржанұлы.
Көптеген ауылдарға арман болған шағын емхана 2017 жылы Евгеньевкаға салынды. Мұнда медициналдық қызметкерлер де жеткілікті. Тұрғындарға ақысыз медициналық көмек көрсету бойынша 100 пайыздық көрсеткішке қол жеткізді. «Достық» мәдени – сауық орталығында жастарды өнерге баулу жұмысы жақсы жолға қойылған. Мәдениет үйінде 10 үйірме жұмыс істеп, 142 адамды қамтып отыр. Мысалы, «Надежда», «Компанелла» вокал топтары, «Жұлдыздар», «Экшен» би топтары, «Магия рукоделия» қолөнер үйірмесі, «Очарование» сән театры, «Динамит» көңілді тапқырлар клубы, «Балауса» домбыра ансамблі, «Блог Фактор» бейне-блогинг мектебі және бильярд үйірмесі бар. «Достық» мәдени-сауық орталығында әр сала бойынша маманданға 14 қызметкер жұмыс істейді.
– Евгеньевканың осы деңгейге жетуі жеке шаруашылықтардың көмегінің арқасы. Яғни жеке кәсіпкерлер ауылдың дамуына жиі атсалысып, әртүрлі әлеуметтік жобаларға демеушілік жасап келеді. Олар қайырымдылық жұмыспен де жақсы айналысады. Бүгінде тұрғындардың басым көпшілігі ауылдағы шаруа қожалықтарда еңбек етеді. Жазда егін алаңына шықса, қыста көкөніс қоймаларында жұмыс істейді. Айлық табыстары да жоғары мөлшерде. Тұрақты жұмыскерлер үймен қамтамасыз етілген. Тұрғындардың да береке-бірлігі мығым. Үлкендер мен жастар арасында жақсы байланыс пен сыйластық қалыптасқан.
Биыл «Ауыл – Ел бесігі» жобасы аясында ауылда футбол алаңына толығымен күрделі жөндеу жұмысы жүргізіліп, тұрғындардың спортпен тұрақты шұғылдануына жағдай жасалды. Округке қарасты Үштерек ауылының жолдары қалпына келтірілді. Сонымен қатар бұқаралық жаттығу алаңдары орнатылған. Алдағы уақытта да ауылда дамыту, көркейту, көгалдандыру жұмыстары тұрақты жүргізіле бермек.